Lock down social media: een ramp of een zegen?
Begin oktober kregen we te maken met een wereldwijde storing bij Facebook, WhatsApp en Instagram die bijna zeven uur duurde. De grootste social ter wereld lagen urenlang plat. Dat leverde behoorlijk wat leedvermaak én nieuwe gebruikers op die platforms op, zoals op Twitter. Twitter verwelkomde hen zelfs met open armen met een algemeen bericht: “Hello literally everyone”.. Berichtendienst Telegram kreeg er als gevolg van de storing zelfs 70 miljoen gebruikers bij en er werd zelfs weer massaal ge-sms’t.
Natuurlijk is het best even lastig om niet te kunnen appen, maar er zal ongetwijfeld ook de nodige paniek zijn uitgebroken, zoals bij de vele influencers die hun hele bestaansrecht aan de social media ontlenen. Facebook – tevens eigenaar van Instagram en WhatsApp – meldde dat er sprake was van een netwerk probleem, maar gaf verder geen details prijs. Alle verwijzingen naar Facebook verdwenen uit het Domain Name System, oftewel het adresboek van het internet. Daarmee worden domeinnamen gekoppeld aan door computers te begrijpen IP-adressen. Doordat de verwijzingen verdwenen, konden smartphones en computers de Facebookservers niet vinden en konden er dus ook geen verbinding mee maken. Ook zouden de IP-adressen van Facebook onbereikbaar zijn, wat inhoudt dat niemand van buitenaf bij het Facebook netwerk kan komen. Volgens The New York Times lagen ook de interne systemen op het kantoor van Facebook plat, zodat niemand meer zijn werk kon doen en zelfs de toegangspasjes het niet meer deden. Facebook kelderde op de Amerikaanse beurzen als gevolg van deze storing met maar liefst 5 procent.
Inmiddels is duidelijk dat de storing veroorzaakt werd door een mislukte ‘routinematige BGP update’. BGP staat voor Border Gateway Protocol; de routekaart die aan je computer laat weten waar websites en apps te vinden zijn. BGP is bedoeld om files en vertragingen te voorkomen. Als iedereen langs dezelfde weg naar hun gegevens zouden gaan, zouden de netwerken vastlopen. Het BGP-systeem is overigens een stokoude technologie uit de tachtiger jaren. De update die Facebook doorvoerde, verwijderde de BGP-routes, waardoor niemand Facebook meer kon bereiken. Dus ook niet de techneuten die verantwoordelijk waren voor de foute update.
Kostbaar foutje
Wat de storing wereldwijd gekost heeft, valt moeilijk te becijferen. Facebook zelf loopt enorme bedragen mis doordat er urenlang geen geld verdiend werd met de advertenties die iedereen te zien krijgt. Ze verdienen namelijk zo’n slordige 13,3 miljoen dollar per uur aan advertenties. Veel moeilijker te bepalen valt wat de schade voor ontelbare (web)winkels is, doordat ze hun waren niet meer via Facebook en Instagram aan de man konden brengen. Ook Facebook-logins die gekoppeld zijn aan andere diensten of webshops waren niet mogelijk. Webwinkels die omzet misten, zullen waarschijnlijk proberen dat op Facebook te verhalen.
De kracht van de macht
Bij velen rijst nu de vraag: is Facebook niet veel te groot en te machtig geworden? Door een dergelijke storing raakt de hele wereld in rep en roer. Miljarden zijn afhankelijk van het bedrijf en concurrentie krijgt vrijwel geen voet aan de grond. Sommigen stellen zelfs dat het bedrijf door verspreiding van nepnieuws en desinformatie medeverantwoordelijk is voor de bestorming van het Amerikaanse Capitool eerder dit jaar. Volgens een interne klokkenluider verkiest Facebook steeds opnieuw winst boven veiligheid en ook het Amerikaanse Congres onderwierp de topmannen van Facebook, Twitter en Google onlangs aan een kritisch verhoor over hun rol bij het tegengaan van nepnieuws en desinformatie. Facebook wijst deze aantijgingen van de hand. Maar wellicht wordt het langzamerhand tijd voor nieuwe, onafhankelijke richtlijnen waaraan deze bedrijven zich zullen moeten houden. Iedereen is weer eens met de neus op de feiten gedrukt. Dus wie weet wordt de storing alsnog een zegen.
Geschreven door: Betty Nijenhuis