De nieuwe voorzitter van de partij van Pieter Omtzigt stapte onlangs op na een klacht en onderzoek over machtsmisbruik in een eerdere functie. Pieper is medeoprichter van de partij Nieuw Sociaal Contract van Omtzigt en voorheen Kamerlid en CDA-bestuurde. In de korte tijd dat NSC bestaat, is het al de tweede persoon die het veld moet ruimen. Ook de woordvoerder van de partij kon meteen vertrekken nadat hij negatieve tweets had verstuurd over Caroline van der Plas van BBB.
Oude koeien leven lang
Een ex-medewerker beklaagde zich bij Omtzigt over het gedrag van Pieper in een vorige werkkring. Hij zou hem hebben ontslagen nadat hij Pieper erop had aangesproken dat hij porno keek op een werkcomputer. Pieper reageerde gepikeerd en gaf aan dat de werknemer in overtreding was omdat hij zich schuldig maakte aan computervredebreuk. Het zei dat hij pop-ups had willen wegdrukken en daardoor op een pornosite terecht kwam. De werknemer verloor kort daarna zijn baan in een reorganisatie en voelde zich geroepen hierover een melding bij Pieter Omtzigt te doen, nadat Pieper voorzitter was geworden. Omtzigt liet daarop een hoogleraar en expert op het gebied van grensoverschrijdende kwesties de zaak onderzoeken en het vonnis werd geveld. Maar let op: het arbeidsconflict vond maar liefst negentien jaar geleden plaats.
‘Wie zonder zonden is…’
En dan vraag je je toch een paar dingen af. Wie kan zichzelf recht in de spiegel aankijken en zeggen dat hij de laatste, zeg 25 jaar, nooit een keer uit zijn slof is geschoten? Wie kan met een gerust hart zeggen dat zijn blazoen honderd procent ‘smetvrij’ is? Maar ook: Wat bezielt iemand om over een kwestie van 19 jaar geleden naar voren te stappen en alsnog wraak te nemen? We lijken tegenwoordig allemaal over dermate tere zieltjes te beschikken dat je wel drie keer gaat nadenken voordat je een medewerker, een collega of een leerling eens goed van repliek dient. Want dat kan je zomaar duur komen te staan.
Anoniem klikken
In Nederland hebben we voor vrijwel alles een meldpunt. En melden mag natuurlijk altijd anoniem. We zijn de laatste jaren kennelijk dol op klikken en weten ook nog eens heel goed waar we ons ongenoegen kwijt kunnen. Bouwt je buurman zonder vergunning een serre aan zijn huis, krijg je als bijstandsmoeder af en toe een tas boodschappen van jouw moeder, of word je als dakloze erbij gelapt als je bedelt op een plek waar dat verboden is. Het kost slechts één telefoontje of één brief om hen bij de overheid aan te geven. In volstrekte anonimiteit. Het is in Nederland verboden om valse aangifte te doen, maar dat is moeilijk te bewijzen als de aanklacht anoniem gebeurt. De naamloze klikker wordt volledig beschermd, in tegenstelling tot degene die mogelijk een valse melding aan zijn broek krijgt. En wat dacht u hiervan: Een publiek-private en uiterst populaire kliklijn Meld Misdaad Anoniem verkoopt de anonieme meldingen aan gemeenten, belastingdienst, politie en energieleveranciers. Deze partijen betalen jaarlijks een bedrag als abonnee én per melding. Heb je een hekel aan je ex, dan doe je een anonieme melding dat hij een clandestiene wietkwekerij op zolder heeft. De kliklijn beoordeelt de melding, en verkoopt deze niet alleen aan de politie, maar óók aan de belastingdienst, de energieleverancier, de gemeente en de verzekeraar. Kassa dus.
Valse vinkjes
Ook al gebeurt er niet altijd iets met een melding, alle data rondom de melding worden wel opgeslagen en jarenlang bewaard. Uit onderzoek bleek dat iedere gemeente op zijn eigen manier met deze privacygevoelige informatie omgaat. En zo kan een valse beschuldiging, zonder dat jij je ervan bewust bent, járenlang in meerdere systemen terecht komen met bijvoorbeeld het onterechte vinkje ‘wietkweker’ achter jouw naam. Zo bleek uit onderzoek dat een kwart miljoen mensen – vaak onterecht – op fraudelijsten te staan zónder dat zij dit wisten. En ook nog eens veel te lang en zonder dat zij zich kunnen verweren. Kijk alleen maar naar de toeslagenaffaire. Een kwart miljoen mensen in een afvalbak vol al dan niet valse feiten en vermoedens of wraakacties. Op de site van het UWV was een zeer uitgebreide handleiding te vinden hoe je iemand anoniem van fraude kunt beschuldigen en bij de Sociale Verzekeringsbank kun je je buren op leeftijd anoniem aan de schandpaal nagelen door te klikken dat ze samenwonen.
Oost-Duitse taferelen
Anoniem melden wakkert vooral het wantrouwen tussen burgers onderling aan. Zodra het vertrouwen in elkaar afneemt, neemt het klikken toe. En een overheid die daaraan meewerkt? Toch een uiterst unheimisch Gefühl. Zonder dat je het weet en zonder dat er ooit een rechter aan te pas is gekomen, ben je voor het leven getekend. Waar hebben we dat toch ook alweer eerder meegemaakt in de geschiedenis?
